Divèsite konfesyon yo nan peyi Dayiti, sitou vodou ak fran mason, dwe konsidere kòm yon avantaj olye yon obstak. De (2) tradisyon sa yo, malgre yo sanble opoze, pataje kèk valè fondamantal tankou solidarite, jistis, ak rechèch libète oswa afranchisman pèsonèl ak kolektif. Nan peryòd kritik sa a nan istwa pèp ayisyen an, li esansyèl pou ankouraje yon senbyoz ant konfesyon sa yo pou bati yon avni ki pi amonye, pi konstriktif, ak pro-aktif pou yon pi bon oryantasyon nan peyi Ayiti nan dat sa a ki enpòtan ak desizif.
14 out 1791 se yon dat kle nan istwa Ayiti, ki make kòmansman revòlt esklav yo. Figi emblèmatik tankou Boukman (nonm liv la, nonm konesans lan ) te konnen ki jan pou envoke lespri vodou yo pou mobilize twoup yo kont opresyon kolonyal la. Inite ant espirityalite vodou ak lit pou libète a se yon egzanp pouvwa lafwa nan rezistans, se materyalizasyon pouvwa lespri Zansèt yo ke anpil moun, akòz akiltirasyon ak neyokolonyalis, toujou vle konbat. Jodi a, dat sa a dwe sèvi kòm yon senbòl inite nan mitan tout kwayans yo pou nou simonte gwo defi peyi Ayiti ap fè fas. Paske, mekonnesans sou pwoblèm sa a se, dapre anpil obzervatè, yon obstak nan sitiyasyon an.
Valè fondamantal vodou yo, ki pwomèt respè pou lanati ak tout sa li genyen, ak solidarite kominotè, rezone pwofondman ak prensip fran mason a, ki valorize tou libète, egalite, ak fratenite. Lè nou mete valè sa yo an premye, adep tradisyon sa yo ka travay ansanm pou ankouraje inisyativ sosyal ak kiltirèl. Rankontre konnen yo, ansyen yo nan kanton, sosyete yo rele sekrè yo, ak mesye fransmason yo ki merite sa, ka san dout bay bon rezilta. Kolaborasyon sa a ka ranfòse twal sosyal la ki totalman dechire, e li ka ankouraje yon pi bon koyezyon nasyonal. Anplis, rekonsilyasyon ant antite sa yo rete yon nesesite ak yon priyorite.
An efè, senbyoz ant vodou ak fransmasonri ap pèmèt tou nou rekonsilye idantite ayisyen yo. Nan yon peyi kote prejije ak divizyon yo souvan ogmante, yon alyans konsa ka ofri yon kontpwa kont diskou rayi ak divizyon ki egziste nan anpil lòt tandans ki anba kontwòl pouvwa enperyalis yo e ki benefisye de tout avantaj Repiblik la anba kouvèti konvansyon ke Ayiti te siyen. Lè yo selebre ansanm eritaj Afriken yo ak atachman yo ak ideyal Revolisyon an, ayisyen yo ka kreye yon dyalòg konstruktif sou idantite kolektif yo. Nou se pou sa ki vle tande, VODOUYIZAN kèlkeswa apartenans ak nivo sivilizasyon( Pwotestan, katolik elatriye)
Anplis, kolaborasyon ant de konfesyon sa yo ka sèvi kòm yon modèl pou lòt peyi frè kap chèche lapè ak koyezyon sosyal. Lè yo ini fòs yo, adèp vodou ak franmasonri ka demontre ke divèsite se yon richès olye yon sous konfli. Twòp chirepit ak konfisyon nan zafè relijyon nan peyi Ayiti. Sa ka enspire lòt nasyon pou yo adopte menm apwòch sa yo pou rezoud pwòp tansyon entèn yo.
Men, genyen anpil defi pou simonte ki gen rapò ak ogmantasyon legliz yo ak dominasyon katolik la, ki se lènmi nimewo 1 vodou ak fransmasonri, ki se benefisyè privilejye nan inyorans pèp la ak lidè li yo. Estereyotip ak prejije istorik yo dwe konbat paske yo depase. Sa mande yon angajman sensè de pati lidè de tradisyon sa yo pou ankouraje bon konprann ak respe mityèl. Dyalòg entèrelijye, evènman kiltirèl, ak inisyativ kominotè ka ede bati pon ak dispèse malantandi yo.
Senbyoz ant vodou ak fransmasonri nan peyi Dayiti ka ofri yon chemen ki gen anpil valè ak lespwa pou peyi a. Lè nou analize eritaj 14 out la, ayisyen yo gen opòtinite pou fòje yon nouvo chemen, ki make pa inite ak kolaborasyon. Se nan ini fòs yo, yo ka avanse reyèlman vè yon avni miyò, kote divèsite ak respè mityèl ap rete poto mitan sosyete ayisyen an. Pa gen okenn peyi ki ka devlope lèl pran kilti lòt la pou pa li, lé li pran Jezi blan an pou Jezi li pandan l ap dedeye tout pa li yo e toutotan vre ayisyen yo pa konnen reyalite sa a, 14 out la ap toujou rete yon moman anrichisman pou dirijan nou yo e yon okazyon pou kèk moun jwenn rekonèsans.
Emmanuel B. MONTAS, Avoka Militan pledan, DESS nan jesyon finans piblik, Mèt nan dwa dè zafè, detantè yon MBA