Konsèy prezidansyèl Tranzisyon an ki bay tèt li misyon pou fè refòm konstitisyonèl, administratif, ekonomik ak refòm jidisyè pou remete Leta a kanpe sou de (2) pye li, pran wout pou lage peyi a nan yon lòt katchouboube ki pi malouk ke sa n ap viv kounye a. Ant monte komisyon pou travay sou kòd penal, monte konsèy elektoral provizwa ak mete kanpe komisyon pou travay sou refòm konstitisyon kilès ki ta dwe avan?

Se nan dat jedi 27 jiyè 2024 la manb konsèy prezidansyèl la ak gouvènman Garry Conille an rive enstale yon komisyon ki konpoze ak moun sa yo: Pierre Richard Casimir, René Magloire, Enex Jean Charles, Patrick pierre louis, Kedel Sénatus, Wando saint-villier, Youdeline Cherizard, Rubin A. Joseph et Jean Joseph Exumé.

pou remanye kòd penal prezidan Jovenel Moïse te deja pibliye e ki te dwe deja rantre an aplikasyon e gouvènman Ariel Henry a ak KPT a te retade. Komisyon sila gen pou misyon nan 10 mwa pou korije epi remèt yon travay ki pi efikas ak peyi a.

Yon lòt kote KPT a ak gouvènman Garry Conille lan voye envitasyon bay divès sektè pou deziye moun ki pral reprezante yo nan konsèy elektoral provizwa a.

De (2) aksyon sila yo fè anpil moun avize ap mande ki konstitisyon moun sa yo pral pran kòm referans pou mete chita baz travay yo a.

Konstitisyon se lwa fondalnatal yon peyi. Yon lòt fason konstitisyon se lwa ki la pou òganize Leta a epi bali fòm. Konstitisyon 29 mas 1987 la, te pran anpil kritik e se la kesyon refòm ou yon lòt konstitisyon an ta pral vini nan sosye te a.

Anpil moun ki ap reflechi pa wè klè ki kote KPT a ap mennen yo nan plan yo genyen pou refonde Leta a lè yo gentan lage tout boulin nan kòd penal ak konsèy elektoral provizwa. Sou ki konstitisyon eleksyon 2025 yo pral dewoule? Anpil moun ki kwè nan redekolaj Ayiti e ki ap reflechi rete kwè se sou nouvo konstitisyon an eleksyon sila yo ta dwe dewoule. Malerezman KPT a voye yon move siyal lè yo poko poze aksyon konkrèt sou koze konstitisyon an epi yo deja kòmanse jete baz pou eleksyon.

Kòd penal la limenm gade koze enfraksyon epi defini pèn apropriye a chak enfraksyon kriminèl. Lwa sa yo dwe fèt nan bon jan amoni ak konstitisyon an. Poutan konsta yo montre se KPT a envèse prosedi yo kote se komisyon kòd penal li mete avan konstitisyon. Anpil moun ki ap reflechi panse genyen anòmali nan metòd KPT a.

Anpil moun ki gen bon konprann ak kapasite refleksyon panse, se nan refòm konstitisyon an dakò konsèy prezidansyèl la ak gouvènman Garry Conille an dwe ale avan epi rès refòm yo aprè paske tout lwa yo dwe dekoule de konstitisyon an. Puiske se envès la ki ap fèt sa pral lage nou nan yon konfizyon total nan lwa nou yo.

Sadrax ULYSSE, Enjenyè an devlopman lokal epi Etidyan an Dwa.

By Sadrax Ulysse

Sadrax ULYSSE diplomé en communication journalisme et en sciences du développement. Certifié par: Université laval Canada en développement durable et Université Shangor. Certifié en journalisme par: UNESCO, OIF, Ruters insititut....