Plizyè milye ayisyen pran lari Pòtoprens ak lòt vil pou mande Premye Minis Ariel Henry demisyone devan gwo ogmantasyon pri manje ak gaz ki vinn pa abòdab pou majorite popilasyon an.
Lèzetazini ak Meksik ap prepare yon rezolisyon nan Nasyon Zini (ONU) ki ta otorize yon «misyon asistans entènasyonal» pou ede amelyore sekirite ann Ayiti, yon fason pou èd imanitè ijan ka rive bay plizyè milyon moun, rapòte anbasadè ameriken an, Linda Thomas-Greenfield, pandan plizyè milye moun sou bout tè papa Desalinn nan toujou nan lari pou mande Premye Minis defakto Ariel Henry demisyone epi voye jete yon posib deplwaman twoup etranje nan peyi a.
Manifestasyon ki te dewoule nan jou ki make 216e anivèsè lanmò Jean-Jacques Dessalines, yon esklav ki te vin chèf premye repiblik nwa nan mond lan.
Nan kapital la, se te ansyen senatè Moïse Jean Charles ki te dirije mobilizasyon sa, ki fè konnen Henry pa gen lejitimite pou l mande yon entèvansyon, e li asire li dwe kite fonksyon li pou «trayizon kont patri a».
Manifestasyon menm jan an te repete nan nò (Okap) kote lapolis te itilize gaz lakrimojèn ak minisyon pou dispèse foul yo, ak nan sid peyi a prensipalman nan Okay.
Pandan yon reyinyon ijan nan Konsèy Sekirite Nasyonzini an, Thomas-Greenfield te di misyon li a pwopoze «ta dwe limite nan tan ak dimansyon epi yo ta dwe dirije pa yon «peyi alye» ki pa te idantifye «. Li kontinye poul di anpil eksperyans nesesè pou yon travay konsa kapab efikas.» Li ta gen ladan yon manda pou itilize fòs militè si sa nesesè.
Repons a demann premye minis Henry a
Li te fè remake ke rezolisyon y ap prepare a se yon «repons dirèk» a yon demann Henry ak Konsèy Minis defakto Ayisyen yo te prezante 7 oktòb la pou asistans entènasyonal pou ede retabli sekirite ak bese kriz imanitè a.
Pwopozisyon an reflete yon opsyon Sekretè Jeneral Nasyonzini an, Antonio Gutiérrez, te pwopoze nan yon lèt ki te voye bay konsèy la, kote li te mande youn oswa plizyè eta manm deplwaye yon fòs aksyon rapid pou ede polis nasyonal la an Ayiti.
Anvan reyinyon Konsèy Sekirite a, Gutiérrez repete apèl li pou yo voye yon fòs entènasyonal nan peyi Karayib la, li remake sitiyasyon an dramatik. «Pò a bloke pa gang ki anpeche gaz soti, ki an vire lakòz yon mank dlo. Epi sa a, nan mitan yon epidemi kolera, tretman li mande pou yon bon idratasyon.”
Li ajoute ke «se yon sitiyasyon kochma pou popilasyon an, sitou nan Pòtoprens.»
Enflasyon nan premye nasyon Karayib la te fè monte pri manje ak gaz, e li te alimante manifestasyon ki te mennen sosyete a nan yon pwen kraze. Lavi chak jou te kòmanse vire soti nan kontwòl mwa pase a, jis inèdtan apre Henry te anonse fen sibvansyon gazolin, sa ki lakòz pri yo double.
Gang yo bloke aksè nan tèminal gaz Varreux, sa ki lakòz yon gwo mank gazolin.
Enstabilite politik nan peyi ki pi pòv nan Amerik Latin nan te deklannche depi asasina prezidan Jovenel Moïse san rezoud an jiyè ane pase a. Prezidan epòk la te fonn majorite Palman an nan mwa janvye 2020 apre li te echwe nan tantativ li pou òganize eleksyon lejislatif an 2019 nan mitan yon enpas politik.
Thomas-Greenfield ensiste ke rezolisyon ki otorize misyon sekirite a tache ak yon rezolisyon ke ajans Ap a te gen aksè a semèn pase a e ki ta enpoze sanksyon sou Jimmy Cherisier, (Barbeque) lidè nan yon gwo gwoup gang ayisyen.
Anbasadè Ameriken an te ensiste ke peyi l ‘ «trè okouran de istwa a nan entèvansyon entènasyonal an Ayiti, ak an patikilye nan enkyetid yo ke konsèy la otorize yon repons ki ta ka mennen nan yon wòl mentyen lapè san yon limit tan defini. «