Gen yon vwa k ap pale depi kè Vatikan an, yon vwa ki pa sispann brase pratik ki te tabli depi lontan, kraze règ fèm yo, e ouvè pòt kote lòt te mete miray. Depi 2013, Pap Franswa, orijin Ajanten, jezuit pa fòmasyon, e pastè moun ki sou bò sosyete a, pa janm chwazi chemen silans ni chemen bèl benediksyon ki pa fache ak pèsòn. Li chwazi kanpe kòm souf lavi nan mitan pousyè a, kòm grenn pawòl pòv la ki fè eko nan palè sa yo ki gen pouvwa.
Depi premye jou li te monte sou twòn Pap la, li mete lòd la tèt anba. Li chanje jan legliz la pale, li chanje kijan li aji, li pote mesaj ki soti nan lari, pa nan biwo. Li pa sèlman pale sou sa ki relijye, li pale sou lavi chak jou. Li pa sèlman kondane peche, li kriye sou soufrans. Li mete lespwi Sen Jan sou wout Jerizalèm lan, kote malere ak san-fòs toujou ap tann konpasyon, pa jijman.
Nan tout mesaj li yo, li defann imigran, li pwoteje lanati, li sipòte travayè, li mete aksan sou diyite chak moun. Li pa fè pawòl pou sa ki rich, men li mete limyè sou sa ki pa gen vwa. Li vin Pap malere yo, evèk moun yo bliye, papa moun ki pèdi espwa.
E se egzakteman sa ki fache sa ki nan tèt pouvwa a. Pap la kraze silans ki konplis. Nan yon mond kote lajan ak pè se chèf, se pa etone lè prezidan tankou Javier Milei nan Ajantin di li se « reprezantan Satan sou tè a », oubyen Donald Trump gade l ak frèt. Se paske Pap la, ak soulye li ki pa brile, ak vwa li ki pa pè, ap mete kesyon sou sistèm dominasyon yo, sou sosyete kote kantite lajan konte plis pase konsyans.
Men Pap Franswa pa kominis, li pa sòti ak manifestasyon, li sòti ak Levanjil la. Li pa mande lagè ant klas, li pote je Jezi ki toujou chita bò kote malere yo. Li pa ap bat tanbou revòlt, li ap louvri chemen dyalòg, lapèl pou padon, jistis pou tout moun. Nan yon mond kote yo trete solidarite tankou feblès, li kanpe kòm yon repons ki pi fò pase vyolans.
Nou pa bezwen mete l sou pye sen. Li se chèf yon legliz ki gen anpil kontradiksyon. Men fòk nou rekonèt : li se youn nan ra lidè moral ki, nan mitan tanpèt mondyal la, leve vwa li pou defann sa ki pi sen nan moun. Li pa ap chèche laplodi, men li rete fidèl ak mesaj Jezi a.
Nan mond lan ap konstwi miray chak jou, Pap Franswa kenbe men l sou kouto pou bati pon. Nan legliz li ap imajine a, pa gen plas pou rayisman, ni pou mepri. Gen plas sèlman pou lanmou ki aji, lafwa ki angaje, ak lespwa ki pa rann tèt.
Jean Launy AVRIL,
Editoryalis – Centre à la Une