Nan yon sosyete ki ap fè fas ak anpil defi sosyal, ekonomik ak politik, sosyete ayisyen an bezwen panse ak nouvo estrateji ak altènativ pou l kapab avanse sou chimen devlopman dirab. Rechèch syantifik ki fèt nan domèn syans sosyal, nan domèn ekonomik, edikasyon, agrikilti ak jesyon resous natirèl ofri yon baz solid pou gide devlopman an, pandan l ap kreye chanjman ki chita sou valè ak pratik pwòp nan kilti ak istwa nou.
Youn nan prensipal objektif pou Ayiti se konstwi yon sosyete ki dirab, kote moun yo ka benefisye de resous natirèl peyi a epi kreye yon ekonomi ki pi solid ak pi endepandan. Rechèch ki fèt montre enpòtans pou gen pi bon sistèm agrikòl, edikasyon adaptasyon nan sosyete a, ak modèl ekonomik ki chita sou kreyasyon travay, aksè ak sèvis sosyal, ak pwoteksyon anviwonmantal.
Li klè ke devlopman dirab mande yon chanjman nan fason moun viv ak aji. Chanjman sa a pa ka rive si nou pa rive devlope yon vizyon kolektif kote nou angaje n pou nou kore inovasyon, kwasans ekonomik, egalite sosyal, ak respè pou dwa moun.
Pou chanjman ak devlopman dirab reyisi nan sosyete ayisyen an, sosyete a dwe angaje l kòm yon patisipan aktif, kote chak moun ak chak sektè kontribye pou konstwi yon peyi ki pwospè. Plizyè aspè kontribisyon sosyete a kapab fèt pou soutni efò dirab yo:
Angajman Kominotè: Moun yo dwe angaje yo nan lavi kominotè yo epi patisipe nan aktivite devlopman lokal yo. Angajman kominotè ka enkli patisipasyon nan volontarya, pwogram edikasyon, ak inisyativ ki pwoteje anviwonman an, tankou netwaye katye, plante pyebwa, oswa fè jadinaj nan kominote yo. Sa ap ranfòse inisyativ ki vize amelyore kondisyon lavi moun.
Adopsyon Pratik Dirab: Chak moun kapab adopte pratik ki respekte anviwonman an, tankou diminye fatra, resikle, ak itilize enèji avèk plis prekosyon. Sa ap diminye presyon sou resous natirèl yo epi kontribye nan yon anviwonman ki pi pwòp ak an sante.
Sipòte Antrepriz Lokal: Konsomatè yo kapab fè chwa pou yo soutni pwodiksyon lokal yo, tankou achte pwodwi agrikòl, atizanal, ak lòt pwodwi nasyonal. Sipò sa ap ede antreprenè lokal yo devlope biznis yo, kreye travay epi kontribye nan kwasans ekonomik peyi a.
Edikasyon ak Konsyantizasyon:
Chak moun gen wòl pou l patisipe nan pwomosyon ak konsyantizasyon sou devlopman dirab. Pa egzanp, fanmi, lekòl, legliz, ak òganizasyon sosyal ka òganize atelye ak fòmasyon sou devlopman dirab, respè anviwonman an, ak enpòtans pou viv an amoni ak lanati.
Kontribisyon Finansye ak Volontarya:
Sosyete sivil la kapab ede kolekte resous finansye pou soutni pwojè devlopman, tankou konstriksyon lopital, lekòl, ak sant kominotè. Moun kapab kontribye nan inisyativ volontè, bay nan òganizasyon k ap travay pou devlopman, oswa sipòte pwojè dirab nan zòn kote yo rete.
Patwonaj Kiltirèl ak Pwoteksyon Eritaj Ayisyen: Moun yo ka kontribye nan prezèvasyon kilti ak eritaj ayisyen an. Angaje nan pwomosyon kilti, tankou lang, mizik, ak rityèl tradisyonèl, ka ede ranfòse idantite ayisyen an pandan l ap ankouraje yon devlopman ki respekte valè ak idantite nasyonal la.
Siveyans Sosyal:
Sitwayen yo dwe jwe wòl siveyan, kote yo asire ke otorite lokal ak nasyonal fè travay yo nan transparans. Lè sosyete a rete vijilan epi rapòte abi oswa move jesyon resous, sa ap ede kontwole koripsyon ak ankouraje responsabilite nan sektè piblik la.
Sosyete Sivil ak Kolaborasyon:
Òganizasyon sosyete sivil yo gen yon wòl kle pou defann dwa moun epi enfliyanse politik devlopman ki chita sou enterè popilasyon an. Yon sosyete ki òganize, ki gen kolaborasyon ant sektè prive, òganizasyon kominotè ak antite relijye, kapab kreye yon rezo solid ki soutni devlopman dirab.
Nan chak inisyativ, sosyete a dwe travay an kolaborasyon ak gouvènman an, òganizasyon entènasyonal yo, ak sektè prive a pou kreye yon Ayiti ki pi solid. Chanjman dirab mande yon efò kolektif kote chak manm nan sosyete a pran responsablite li epi kontribye nan pwosesis devlopman an.
Se sa ki fè Centre à la Une ap kontinye fè pwomosyon pou solisyon ki baze sou rechèch syantifik e ki ankouraje chanjman ki dirab pou sosyete nou an. Nou kwè ke avèk angajman chak sektè ak yon politik devlopman ki konsistan, li posib pou kreye yon Ayiti ki solid, kote devlopman, jistis, ak lajistis ap genyen plas yo.
Se tan pou nou aji ansanm pou pi bon avni!
Sadrax Ulysse, Centre à la Une